مطالعه ی قارچ های سطح بنای آرامگاه کوروش کبیر

فرسودگی زیستی، آسیب برگشت ناپذیری است که توسط تثبیت عوامل زیستی گوناگونی مانند گیاهان، جانوران، قارچ ها، باکتری ها و گلسنگ ها روی سطوح مواد رخ می دهد. از بین تمام میکروارگانیسم ها، قارچ ها نقش بسیار مهمی در فرسودگی و تجزیه ی مواد دارند. این میکروارگانیسم ها روی سطوح سنگی تثبیت می شوند و به وسیله ی ترشح آنزیم ها، اسیدهای آلی و غیرآلی و پیگمان ها سبب فرسایش و تغییر رنگ سنگ ها می شوند. همچنین، قارچ ها از طریق رشد هیفی قادر به نفوذ در سطوح داخلی سنگ می باشند و محتویات شیمیایی آن را تغییر می دهند. پاسارگاد، پایتخت سلسله ی هخامنشیان در زمان کوروش کبیر است که زمان بنای آن به قرن 6 قبل از میلاد مسیح بر می گردد. از مهم ترین آثار باستانی منطقه ی پاسارگاد، مقبره ی کوروش کبیر (530-559 قبل از میلاد) است که عمده آن از سنگ آهک ساخته شده است. پاسارگاد، دومین بنای بزرگ تاریخی سنگی بعد از تخت جمشید می باشد. این بنا توسط unesco به عنوان میراث فرهنگی جهانی شناخته شده است. در این مطالعه تمرکز ما بر روی جداسازی و شناسایی قارچ هایی است که سبب فرسودگی زیستی منطقه ی پاسارگاد می شوند. برای شناسایی این قارچ ها از روش های کشت و آزمایش های بیوشیمیایی و نیز روش های میکروسکوپی استفاده شد. علاوه بر این، جهت شناسایی دقیق تر در حد گونه های قارچی، استخراج dna، واکنش زنجیره ای پلیمراز (pcr) و توالی یابی محصولات pcr انجام شد و توالی ها یک به یک با توالی های مشابه در ژن بانک، مقایسه (بلاست) شدند. جهت شناسایی نهایی، نتایج بلاست با مشاهدات موفولوژیکی مطابقت داده شد. از آزمایش های انجام شده مشخص شد که قارچ های شایع ساکن سنگ آهک محل مورد تحقیق شامل: caldosporium sp., embellisia sp., cryptococcus sp., candida sp., meyerozyma sp., arthirinium sp., ulocladium sp., montagnulaceae sp., fusarium sp., humicola sp., و pseudozyma sp. می باشند. مطالعات استرئومیکروسکوپی، میکروسکوپ الکترونی نگاره و انکسار پرتو x نیز فرسودگی زیستی سنگ های مورد مطالعه را تایید نمود. علاوه بر آسیب های مشاهده شده، تنوع زیستی عوامل فرسودگی نیز در مطالعات انجام شده تایید گردید.